ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని పలు మార్కెట్లలో టమాటా, ఉల్లి ధరలు భారీగా తగ్గాయి. వర్షాల కారణంగా పంటలు కుళ్ళిపోతుండటమే కాకుండా మార్కెట్‌లో సరుకు.. మోతాదుకు మించి చేరడం వల్ల ధరలు ఒక్కసారిగా పడిపోయాయి. దాంతో రైతులు కనీసం కూలీ ఖర్చులు కూడా రాక నిరాశకు గురవుతున్నారు.
కర్నూలులో టమాటా కిలో రూ.2 మాత్రమే
కర్నూలు జిల్లా పత్తికొండ మార్కెట్‌లో టమాటా ధర కిలోకు కేవలం రూ.2కి పడిపోయింది. రైతులు రాత్రింబగళ్లు కష్టపడి పండించిన పంట ఇంత తక్కువ ధరకు అమ్ముకోవాల్సి రావడం వారిలో తీవ్ర అసహనాన్ని కలిగిస్తోంది. ఒక వైపు వర్షాల ప్రభావం, మరోవైపు వ్యాపారులు తక్కువ ధరకు మాత్రమే కొనుగోలు చేయడంతో టమాటా రైతులు తీవ్రంగా నష్టపోతున్నారు.
నంద్యాల, మదనపల్లెలో కూడా దారుణ స్థితి
నంద్యాల, మదనపల్లె మార్కెట్లలో టమాటా ధర కిలోకు రూ.3 నుండి రూ.10 మధ్య మాత్రమే పలికింది. సాధారణంగా ఈ సీజన్‌లో టమాటా మంచి ధర పలుకుతుందని ఆశించిన రైతులు ఇలాంటి పరిస్థితి ఎదురుకావడంతో దిగ్భ్రాంతికి గురయ్యారు. పంట కోసిన తర్వాత రవాణా ఖర్చులు, మార్కెట్ వ్యయాలు కూడా భరించలేని స్థితి ఏర్పడింది.
ఉల్లి రైతుల పరిస్థితి
ఉల్లి రైతులు కూడా ఇదే సమస్యతో పోరాడుతున్నారు. కర్నూలు వ్యవసాయ మార్కెట్ యార్డులో వ్యాపారులు ఉల్లి క్వింటాల్నీ కేవలం రూ.150కే కొనుగోలు చేస్తున్నారని రైతులు వాపోతున్నారు. ఇంత తక్కువ ధరకు ఉల్లి అమ్ముకోవడం వల్ల వారు పెట్టుబడి తిరిగి పొందలేక తీవ్ర ఆర్థిక సమస్యల్లో చిక్కుకుంటున్నారు.
రైతుల నిరాశ, ఆవేదన
పెద్ద ఎత్తున కష్టపడి పండించిన పంటను ఇలా వృధా చేయాల్సి వస్తోందని రైతులు ఆవేదన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. టమాటాను కిలోకు రూ.2–3 ధరకు అమ్ముకోవడం కంటే రోడ్ల మీద పారేయడమే మేలు అని కొంతమంది రైతులు చెబుతున్నారు. మరికొందరు పంట తీయడానికి కూలి ఖర్చులు కూడా రాకపోవడంతో టమాటా చెట్లను అలాగే వదిలేస్తున్నారు.
ప్రభుత్వంపై రైతుల విజ్ఞప్తి
ఈ పరిస్థితిని గమనించిన రైతులు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ముందుకు వచ్చి గిట్టుబాటు ధర కల్పించాలని విజ్ఞప్తి చేస్తున్నారు. కనీసం ఉత్పత్తి ఖర్చులు తిరిగి వచ్చేలా కనీస మద్దతు ధర (MSP) అమలు చేయాలని డిమాండ్ చేస్తున్నారు. లేదంటే రైతులు అప్పుల బారిన పడే పరిస్థితి తలెత్తుతుందని హెచ్చరిస్తున్నారు.
వ్యవసాయ రంగానికి సవాలు
ఈ ఘటన మరోసారి వ్యవసాయరంగంలో మార్కెట్ వ్యవస్థలో ఉన్న లోపాలను వెలుగులోకి తెచ్చింది. పంటలు పండినప్పుడు గిట్టుబాటు ధర లేక రైతులు నష్టపోతుంటే, కొరత సమయంలో వినియోగదారులు అధిక ధరలు చెల్లించాల్సి వస్తోంది. ఈ సమస్యకు శాశ్వత పరిష్కారం కోసం రైతు–ప్రభుత్వం–మార్కెట్ వ్యవస్థ మధ్య సమన్వయం అవసరమని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.
ముందున్న మార్గం
రైతుల సమస్యలను పరిష్కరించడానికి ప్రభుత్వం కొనుగోలు కేంద్రాలను ఏర్పాటు చేసి, కనీస మద్దతు ధర అమలు చేయడం తప్పనిసరిగా మారింది. అలాగే రైతులకు నిల్వ సదుపాయాలు, ప్రాసెసింగ్ యూనిట్లు, రవాణా సౌకర్యాలు కల్పిస్తే ఇలాంటి పరిస్థితులను కొంతవరకు తగ్గించవచ్చు.
ప్రస్తుతం రైతులు ఎదుర్కొంటున్న ఇబ్బందులు తక్షణమే పరిష్కరించకపోతే, భవిష్యత్తులో రైతులు పంటల సాగుపై వెనుకడుగు వేయాల్సి వస్తుందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ప్రభుత్వం సకాలంలో స్పందిస్తే మాత్రమే రైతుల కష్టానికి తగిన ఫలితం దక్కుతుంది.
